Ontwerpfases
Welke fases zijn er in het ontwerpproces?
Het ontwerp wordt door bewoners in samenwerking met de architect en andere adviseurs steeds verder in detail uitgewerkt. Binnen de bouw wordt dit onderverdeeld in verschillende fases. In elke fase komt een ander onderdeel van het ontwerp aan bod!
Schets Ontwerp (SO)
Een schetsontwerp (SO) is de eerste ontwerpfase van een bouwproject en vormt de basis voor verdere uitwerking. In deze fase wordt het conceptuele ontwerp opgesteld, waarbij de globale indeling, vormgeving en ruimtelijke verhoudingen worden vastgelegd. Het doel is om een eerste beeld te schetsen van hoe het gebouw eruit komt te zien en hoe het functioneert.
In het schetsontwerp wordt de ruimtelijke opzet van het gebouw bepaald, inclusief de plaatsing en grootte van de verschillende ruimtes. Hierbij wordt rekening gehouden met de wensen van de opdrachtgever, de stedenbouwkundige context en eventuele regelgeving. Ook worden de eerste ideeën over de architectonische uitstraling uitgewerkt, zoals de vorm, gevelindeling en materiaalgebruik.
Daarnaast worden de hoofdlijnen van de constructie en installaties bepaald. Dit betekent dat er een eerste inzicht wordt gegeven in de draagstructuur, zoals de plaatsing van kolommen en wanden, en in de positionering van installaties zoals ventilatie, verwarming en elektra.
Het schetsontwerp wordt vaak gepresenteerd in de vorm van plattegronden, doorsneden, gevelaanzichten en 3D-impressies om de ruimtelijke beleving inzichtelijk te maken. In deze fase wordt nog niet in detail getekend, maar de hoofdopzet moet wel voldoende uitgewerkt zijn om feedback te kunnen verzamelen en eventuele knelpunten vroegtijdig te signaleren.
Voorlopig Ontwerp (VO)
In het voorlopig ontwerp worden de keuzes uit het schetsontwerp verder uitgewerkt en verfijnd. Dit betekent dat de plattegronden, doorsneden en gevelaanzichten gedetailleerder worden en dat de bouwkundige, constructieve en installatietechnische aspecten beter worden vastgelegd.
Er wordt dieper ingegaan op materialen, afmetingen en ruimtelijke indeling. Ook worden de bouwfysische aspecten zoals daglichttoetreding, ventilatie en energieprestatie geanalyseerd. Daarnaast worden in deze fase de eerste kostenramingen gemaakt en worden er gesprekken gevoerd met instanties zoals gemeenten en welstandscommissies om te toetsen of het ontwerp voldoet aan de regelgeving en esthetische eisen.
Het VO is een belangrijke beslismoment voor de opdrachtgever. Op basis hiervan kan hij beoordelen of het ontwerp voldoet aan de wensen en of het financieel haalbaar is. Eventuele wijzigingen kunnen nog relatief eenvoudig worden doorgevoerd voordat het ontwerp definitief wordt.
Definitief Ontwerp (DO)
Het definitief ontwerp is de verdere detaillering en verfijning van het VO. Alle belangrijke keuzes liggen nu vast, en het ontwerp wordt technisch uitgewerkt tot een niveau waarop de aanvraag van een omgevingsvergunning (bouwvergunning) kan worden ingediend.
In deze fase worden materialen definitief gekozen, constructieve berekeningen gemaakt en installaties volledig geïntegreerd. Ook worden de detailleringen van gevels, daken en andere bouwkundige onderdelen uitgewerkt. De kostenraming wordt nauwkeuriger, en de technische tekeningen krijgen een gedetailleerder karakter.
Na goedkeuring van het DO wordt dit omgezet in bestek- en uitvoeringstekeningen, waarmee de aannemer aan de slag kan. Dit leidt uiteindelijk tot de bouwvoorbereiding en de realisatie van het project
